کودک مسئولیت پذیر

با این که پدر و مادرش بارها از او خواسته اند بعد از بازی، وسایلش  را جمع کند، ولی همیشه اسباب بازی هایش وسط اتاق است و به تذکر والدین برای جمع کردن آن ها، بی توجه است. علاوه بر این پس از بیدار شدن از خواب، پتویش را هم جمع نمی کند، معمولا وسایلش را هم گم می کند چون به خوبی مراقب آن ها نیست. این ها نشانه های کودکی است که با مهارت مسئولیت پذیری ناآشناست. ما در این مقاله مطابق با نظریه دکتر هادی صدری، مشاور خانواده در ادامه نکاتی را مطرح می کند که به والدین و پرستار کودک کمک می کند به بهترین شیوه این مهارت مهم را در کودک نهادینه کنند.

 زمان مناسب واگذاری مسئولیت به کودک

مسئله زمان مناسب برای آموزش این مهارت به کودک به روحیه و توانایی او بستگی دارد.  باید در مرحله اول کودک را به خوبی بشناسیم تا بتوانیم به او مسئولیت دهیم بخاطر اینکه اگر به کودکی که آمادگی پذیرش مسئولیت ندارد مسئولیت دهیم، دچار مشکل می شود و اعتماد به نفسش کاهش پیدا می کند بطوریکه احساس شکست می کند که نمی تواند آن کار را مانند دیگران انجام دهد. در بعضی خانواده ها به کودک مسئولیت هایی می دهند که واقعا مناسب سن و سالش نیست. بطوریکه والدین و پرستار کودکان فکر می کنند با سپردن مسئولیت های دشوار، کودک زودتر به رشد جسمی و عقلی می رسد.  معمولاً کودکی که در خانواده های پرجمعیت رشد می کند و خواهر یا برادر بزرگ تر از خود دارد، بیشتر دچار این مشکل می شود و دیگر اعضای خانواده دائم به او دستور می دهند. امکان دارد  کودک در درازمدت از این دستورها خسته و حرف شنوی اش کمتر شود. در این مواقع والدین نباید اجازه دهند بچه های بزرگ تر به کوچک تر دستور دهند یا او را تحت فشار بگذارند. بچه هایی که دائم در حال اجرای دستورات افراد دیگر خانواده هستند، در درازمدت ممکن است لجباز شوند و اعتماد به نفس شان پایین بیاید.

 آزادی در پذیرش مسئولیت

درباره این که کودک در پذیرش مسئولیت، بهتر است آزاد باشد یا محدود، باید گفت به کودک نباید مسئولیت را تحمیل کنیم و برعکس باید سعی کنیم حس مسئولیت پذیری را در کودکان مان به وجود بیاوریم. به این معنا که بهتر است کودک در پذیرش مسئولیت خود آزاد باشد، ولی باز هم باید به توانمندی کودک توجه کرد. برخی والدین حتی نسبت به لباس پوشیدن فرزنان شان نیز حساسیت به خرج می دهند و فکر می کنند اگر لباس های بزرگ تر از سن واقعی کودک به او بپوشانند، کودک زودتر احساس بزرگی خواهد کرد! این کار کاملا اشتباه است. باید اجازه دهیم کودک مطابق با سنش رشد کند و دوران کودکی اش را به خوبی بگذراند. در صورتی که این اتفاق نیفتد و سعی کنیم او را بزرگ تر از سنش جلوه دهیم به مرور زمان از نقشی که به اجبار به او واگذار شده است، خسته می شود و از دوران کودکی اش هم آن طور که باید لذت نمی برد.

 تفاوت مسئولیت پذیری دختر و پسر

در خصوص تفاوت های مسئولیت دادن به کودکان در دخترها و پسرها، بهتر است بدانید معمولا چون دخترها حرف شنوی بیشتری دارند، از نظر کلامی قوی ترند و زودتر و راحت تر با مسئولیت هایی که به آن ها واگذار می شود، کنار می آیند اما پسرها چون شیطنت بیشتری دارند، امکان دارد خیلی حرف شنوی نداشته باشند، ولی باید با توجه به سن کودک به او مسئولیت بدهیم و می توانیم از مسئولیت های کوچک تر شروع کنیم، مانند جمع کردن مدادرنگی ها یا بردن نمکدان یا قاشق و چنگال برای پهن کردن سفره.

همدلی راهی به مسئولیت پذیری کودک

پرستار کودک باید برای ایجاد یک حس خوب و مشارکت بیشتر در خانه، به کودک کمک کند تا مسئولیت پذیری در او تقویت شود، بعنوان مثال به او بگویند من اسباب بازی هایت را جمع می کنم، تو مدادرنگی هایت را جمع کن. در واقع این حس مشارکت، همدلی و دوستی بیشتری ایجاد می کند و کودک هم با رغبت بیشتری مسئولیتش را انجام خواهد داد.

نه این طرف بام نه آن طرف بام

همچنین باید به کودک بیاموزیم مسئولیت کاری را که انجام می دهد، به عهده بگیرد چون این کار باعث افزایش توانمندی و قدرت او می شود، بعنوان مثال اگر به او پول می دهیم که به خرید برود، باید اجازه انتخاب را هم به او بدهیم، ولی گاهی متاسفانه والدین یا از این طرف بام می افتند یا از آن طرف بام. همچنین یا آن قدر به کودک مسئولیت می دهند که او را خسته می کنند یا اصلا این کار را نمی کنند که کودک دیگر نمی تواند توانمندی هایش را بشناسد.

مزایای پرستار سالمند